Çift terapisi ilişkileri için endişe eden, ilişkilerinin kalitesini artırmak isteyen, ayrılmamak için çözüm arayan veya ayrılığa hazırlık için partnerlere terapistlerce uygulanan terapi şeklidir. Çiftlere yardımcı olmak adına farklı terapi ekolleriyle mevcuttur. Bu yöntemler arasında üzerinde en çok araştırmalar yapılmış, Kanıta Dayalı terapi ekolü (Evidence Based) olan Gottman yöntemi hakkında genel bilgilendirme yapılacaktır.
Prof. John Gottman’ın bilimsel araştırma yöntemleri ile geliştirmiş olduğu ve etkinliği kanıtlanmış Gottman Çift Terapisi yöntemidir. Bu yöntemle ilişki problemlerinizi aşmanız, güçlü ve sağlıklı bir ilişkiye sahip olmak için size özel terapi sürecine dahil olmanız, bugün ve gelecekte gerekli olacak ilişki becerilerine sahip olmanız sağlanmaktadır.
İLİŞKİ DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Süreç çiftlerin etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış değerlendirme araçları, yapılandırılmış çift ve bireysel değerlendirme görüşmeleriyle başlar. Partnerlerin ilk randevuya beraber gelmeleri beklenmektedir. İlk senasın 100 dakika (2 seans) olması değerlendirme aşaması için önemli unsurdur. Akabinde bir sonraki seans için her bir danışana bireysel 1 veya 2 seans ayarlanmakta olup, kişilerin bireysel süreçlerinin değerlendirilmesi gerekir. İlk seansta terapistiniz sizlerin ilişki dinamiğinizi ve sorunlarınızı anlamayı hedeflerken, bireysel seanslarda kişilerin bireysel öyküleri, çocuklukları, eski ilişkileri ve cinsel yaşantıları (varsa), bireysel psikolojik zorlukları ve bu zorluklarının ilişkileri üzerinde etkileri araştırılmaktadır. Değerlendirme sürecinin en son aşaması partnerlerin ilişki değerlendirme testlerinin yanıtlaması olacaktır. Ortalama 35 sayfalık bir kaç saatinizi alacak detaylı bir değerlendirme testinden sonra terapistinizin elindeki verileri değerlendirmesi sonucu sizi ilk geribildirim ve tedavi planlama randevusuna davet etmesi ile ilişki terapisi süreci başlamaktadır. Uzman Terapistiniz ilişkinizi tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde bilimsel yöntemlerle değerlendirdikten sonra size ilişkinizle ilgili bir değerlendirme sunar. Aynı zamanda çift terapisi süreci için bir yol haritası olma özelliği taşıyan bu değerlendirme, size ihtiyaç duyduğunuz desteğin en etkin biçimde verilmesini sağlar.
GOTTMAN ÇİFT TERAPİSİ
İlişki değerlendirme sürecinin ardından çift terapisi süreci başlar. Terapi süreci sizin özel ihtiyaçlarınız ve hedeflerinize göre şekillenir. Haftalık olarak belirlenen görüşme saatleri ile (ideali aynı hafta içinde peş peşe 2 seans şeklinde olanıdır) değerlendirme ile belirlenen ilişki hedefleri üzerinde çift terapisti ile çalışılır. Çiftin süreç boyunca gelişimi ve ilişki tatmini de değerlendirilir. İlişkide belirlenen hedeflere ulaşılması, ilişki becerilerinin kazanılması ve ilişki tatminin sağlanması ile seans sıklığı azalarak çift terapisi seansları sona erdirilir.
Terapi seanslarının sonlanmasının ardından çiftlere 6 ve 12 ay gibi belli aralıklarla ulaşılarak ilişkinin terapiden sonraki gidişatı ile ilgili takip görüşmeleri düzenlenir. Bu takip görüşmelerinin amacı, çiftin terapiden sonra ilişkileri ile ilgili herhangi bir zorluk ya da nüks yaşama ihtimalini azaltmak ve gereken müdahalelerin yapılmasını sağlamaktır.
Gottman Çift Terapisi ile;
- Her bir partner ilişki geçmişlerini, ilişki felsefelerini ve terapi hedeflerini çift terapisti ile paylaşır.
- İlişkinin değerlendirilmesi ile partnerlerin anlaşmazlık içinde olduğu konular belirlenir ve üzerinde çalışılır.
- Çiftler, araştırma temelli bileşenlerle sağlıklı ilişkilerde bulunan becerileri edinir.
- İlişkideki ilgi, beğeni ve saygı sistemini destekleyerek çiftleri bir arada tutmak önceliklidir.
- İlişkide güveni geliştirmekten, duygusal kopukluğa, çatışmaları ve diğer pişmanlık yaratan durumları onarmaya kadar iyi bir ilişkinin bütün unsurlarını iyileştirmek ve bu alanda beceriler geliştirmek hedeflenir.
- Çift terapistinin desteği ve koçluğu ile ilişkide olması gereken İletişim becerileri edinilir.
- Çiftlerin, terapinin ardından ilişkileri için gerekli olan araçları ve yöntemleri öğrenmesi sağlanır.
- Çift terapisi odaklandığı ilişki becerilerinin yanı sıra, partnerlerin birbiri ile derinden bir bağ kurmalarını sağlayacak olan ilişki dinamiklerini ortaya çıkarmalarını sağlar.
Çift Terapisi ne zaman uygulanmaz?
- Partnerlerden birine karşı taraftan zarar geleceği düşünülüyorsa
- Partnerlerden birinin ve(ya) ikisinin de bireysel terapiye ihtiyacı olduğu ve bireysel süreçleri tamamlanmadan çift terapisine uygun olmadıkları tespit edildiyse
- Aktif aldatma söz konusuysa, terapist aldatan tarafın işbirlikçisi olamayacağı için terapi süreci başlatılmaz. Aldatan taraf partnerine itiraf etmek niyetindeyse kişi desteklenir ve süreçleri devam ettirilir.
- Taraflardan birisi terapilere devam etmek konusunda isteksizse ve işbirliği yapmak istemiyorsa
Çift Terapisini Zorlaştıran Faktörler.
- Partnerlerden birinin seanslara isteksiz ve zorla gelmesi
- Seanslardan gerçekçi olmayan hedeflerin bekleniyor olması
- İlişki terapisi sonlandığı zaman karşı tarafın DEĞİŞMESİ gerektiğine inanmak ve bireyin kendisinin değişime ve işbirliğine kendisini kapatması
- Bir takım ev ödevleri, terapi hedeflerinin seans sonrasında yerine getirilmiyor olması
- Terapiye güvenmemek
- Çok geç baş vurmak… Bir çok çift ayrılma kararı aldıktan sonra terapilere son şans vermeyi hedeflemektedir.
- Çiftlere eşit davranılma ilkesini terapisten gözardı etmesini bekleyerek partnerden habersiz terapistle işbirliği kurmaya çalışılması
Reference:
Gottman Enstitüsü Türkiye temsilcisi Psikoloji İstanbul’dan alıntılar yapılmıştır.